• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
Saat
Takvim
Hava Durumu
Ziyaret Bilgileri
Aktif Ziyaretçi3
Bugün Toplam120
Toplam Ziyaret316213
Vaiz

İskender 1915 Taşkent’inde yaşayan orta yaşlı, orta halli bir at arabası sürücüsüdür. Aslında hep yalnızca aşk için evlenme hayali kurarken kendini bir anda beklemediği bir aile içinde bulur. Önce acıdığı yetim Peri’yi tefecilerin elinden kurtarmak için nikâh kıyar. Evine döndüğünde abisinin ölüm döşeğinde olduğunu öğrenir. Geleneklere göre onun malvarlığıyla birlikte iki dul karısı da İskender’e kalır. Bu beklenmedik biçimde birleşmelere rağmen hem İskender, hem de üç kadın hayatlarından son derece hoşnuttur. Ancak evlerinin dışında akan hayat onlara huzur vermeyecektir.

Ekim Devrimi kapıdadır, bu kuvvetli rüzgâr Özbekistan’da da esmeye başlamıştır. Bir gece kapısını çalan iki komüniste isteksiz de olsa yardım eder. Daha sonra bu iki kişinin düzenlediği bir propaganda toplantısında kürsüye çıkar ve bir konuşma yapar. Konuşma çoğu eğitimsiz, dinine ve törelerine bağlı Özbekler üstünde çok etkileyici olur. Bundan sonra İskender komünist partinin yerel halka ulaşmak için kullandığı vazgeçilmez bir vaiz haline gelir.

İskender aslında halinden hoşnut değildir. Basmacıların saldırısında yaralanır, ilk tanıştığı iki komünist yoldaşını yitirir, bir su kanalı yapımında çalışır, evinden bir yıl kadar uzak kalır. Yorgun ve yıpranmış olarak evine, haremine döndüğünde yeniden cennete girmiş gibidir. Ancak artık Özbekistan’da hâkimiyetini kuran komünizm kendi değerlerini yerleştirirken giderek daha acımasız olmaya başlamıştır. Bu hareketin başını yerelde Meryem adlı kadın komiser çekmektedir. Meryem, geçmişte komünizm için yaptıklarına rağmen, İslami hayat tarzını sürdürmesi nedeniyle İskender’i eleştirmektedir. İskender’in üç karısını başlarını açmaları, okula yazılmaları ve Rusça öğrenmeleri için zorlar. Hatta kadınlardan birini eğitim için Kiev’e gönderir. Meryem, bütün bu sert görünüşüne rağmen İskender’den etkilenir ve kendisini dördüncü eşi olarak görmesini ister. Meryem gerçekten de davranışlarıyla hapishaneye düştükten ve İskender’e tek oğlunu doğurduktan sonra hayata gözlerini yumar.

Üç kadın sonunda yine bir araya gelmiştir. Başlangıçta kendilerine çok çektiren Meryem’in çocuğunu sahiplenmek istemeseler de İskender’e olan sevgilerinden dolayı kabullenirler. İskender’in bundan sonra ailesinden ayrıldığını, ülke çapında bir vaiz olarak yaşamını sürdürdüğünü, son yıllarında Moskova’da bir huzurevinde bakıldığını ve hayata orada veda ettiğini öğreniriz.

Vaiz, ülkemizde çok az bilinen Özbek sinemasının önemli filmlerinden biri. İskender’in torununun ağzından anlatılan film oldukça temiz ve yalın bir sinema diline sahip. Diğer taraftan, Özbek Türkçesiyle çekilen filmin bazı sahnelerinde konuşmaları zorlanmadan anlayabilmek mümkün.

Vaiz, Özbekistan bağımsızlığına kavuştuktan sonra çekilen ve bu nedenle geçmişle istediği kadar açık hesaplaşabilen bir film. Komünizmin ülkede hâkimiyet kurduğu sırada yapılan uygulamaların, sıradan Özbekler için ne kadar zalimce olduğunu, ancak bunlara karşı halkın yeterince tepki gösteremediğini vurguluyor. Bu yetersiz direncin kısmen orantısız biçimde şiddete başvurulmasından, kısmen de yerel fikir önderlerinin yönetimle işbirliği yapmasından kaynaklandığı gösteriliyor. Gerçekten de İskender halkın içinden çıkmış etkili bir hatip olarak Rusçanın Özbekçeden daha üstün bir bilim, kültür ve sanat dili olduğunu söylediğinde ikna edici oluyor. Üstelik destekleyici kanıtlar da sunuyor; Rusçanın Dostoyevski’si, Gogol’u, Tolstoy’u, Puşkin’i var! Bu açıdan bakıldığında Vaiz, ideolojisi ne olursa olsun, halka telkinde bulunan konuşmaları yapan insanlara daha temkinli yaklaşılması gerektiğini öğütlüyor.
Diğer taraftan Vaiz, komünizmin Özbekistan’da kısmen baskı kısmen de kandırmayla kurulduğunu vurgularken, üstüne kurulduğu düzenin geriliğini ve köhnemişliğini eleştirmekten de geri duruyor. İskender’in aşka çok önem veren bir adam olmasına rağmen, âşık bile olmadan evlendiği üç kadınla bu alevlerle çevrili dünyada kurtarılmış bir cennet kurması çok da inandırıcı gelmiyor. Aynı erkeği paylaşan üç kadının sonsuz bir uyum içinde olması da hayatın gerçekleriyle uyuşmuyor.

Vaiz, sinemaseverlerin yanında komünizm tarihi ve Orta Asya ile ilgilenenler tarafından da izlenmeyi hak ediyor.

FİLMİN KÜNYESİ

Türkçe adı

Vaiz

Orijinal adı

Voiz

İngilizce adı

The Orator

Yönetmen

Yusup Razykov

Yapım yılı

1998

Yapımcı ülke

Özbekistan

Orijinal dil

Özbekce

Süresi

83 dakika

Eserin yazarı

Yusup Razykov

Oyuncular

D. Kuprey, P. O’kuneva, K. Izmaylov, Z. Muhammadjonov, G. Jamilova, T. Yusupova, R. Ibrohimova, B. Toshmatov, A. Kenjaev, T. Beknazarov, B. Hamraev, J. Hoshimov, H. Nasimov, A. Aymatov, R. Sodiqov

Yaş sınırı

7 yaş

IMDB Puanı

6.6

 

© 2013 www.erginciftci.com

Tüm Hakları Saklıdır.

  
1617 kez okundu

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın